ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕
ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၁/၉ဝ
၁၃၅၂ခုႏွစ္၊ ဝါေခါင္လဆန္း ၆ ရက္
(၁၉၉ဝျပည့္ႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၇ ရက္)
၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္၊ ဇႏၷဝါရီလ(၄)ရက္ေန႔တြင္ လံုးဝလြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့သည္။
၂။ (၁၉၈၈)ခုႏွစ္ အတြင္းအေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သျဖင့္ ႏိုင္ငံတဝွမ္းလံုးတြင္ အေျခအေန အရပ္ရပ္ ယိုယြင္း ပ်က္ျပားခဲ့သည္။ ထုိသို႔ ယိုယြင္းပ်က္ျပားခဲ့သည့္ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို အခ်ိန္မီ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ ျပည္သူျပည္သားအားလံုးအက်ိဳးငွာ တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္၏ အာဏာအရပ္ရပ္ကို လံုးဝတာဝန္ယူခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာပို္င္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းလ်က္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းကာ တာဝန္ႀကီး (၄)ရပ္ကို ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္၏ အေရးကိစၥအဝဝကို တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၃။ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ နယ္ေျမ ေအးခ်မ္းသာယာေရးတို႔ကို ထိေရာက္စြာ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေသာ ဥပေဒ၊ အမိန္႔၊ ေၾကညာခ်က္၊ ဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာတည္ေသာ အမိန္႔မ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
၄။ ျပည္သူမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရးေခ်ာင္လည္ေစရန္ ပုဂၢလိက၊ သမဝါယမႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကို္င္ ႏိုင္ေစရန္အတြက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစေသာဥပေဒမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး လိုအပ္ေသာဥပေဒ၊ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္၊ ဥပေဒကဲ့သို႔အာဏာတည္ေသာ အမိန္႔မ်ားကိုလည္း ထုတ္ျပန္လ်က္ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။
၅။ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံတဝွမ္းလံုးတြင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈ လံုျခံဳေခ်ာေမြ႔ ေစရန္ႏွင့္ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္မ်ားကိုလည္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
၆။ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ တပ္မေတာ္သည္ မည္သည့္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုမွ် လိုက္နာ က်င့္သံုးေသာ အဖြဲ႔အစည္းမဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္ကို မာရွယ္ေလာ (Martial Law) ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔အစိုးရသည္ စစ္အစိုးရအျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ လက္ခံထားသည့္ အစိုးရျဖစ္ေၾကာင္း အားလံုးပင္အသိျဖစ္သည္။
၇။ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးႏွင့္ပတ္သတ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔သည္ လြတ္လပ္၍ တက္ၾကြေသာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒကို က်င့္သံုးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံအသီးသီးႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္စြာ ဆက္ဆံလ်က္ရွိသည္။ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း သံတမန္ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မည္သည့္သံရံုးကိုမွ် ယခုအခ်ိန္ထိ ပိတ္ပင္ျခင္းမရွိဘဲ၊ ဆက္လက္ ထားရွိခြင့္ျပဳၿပီး ပံုမွန္ ဆက္ဆံေနသည့္ နည္းတူ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ျမန္မာသံရံုးမ်ားကို ရုတ္သိမ္းျခင္းမျပဳဘဲ ဆက္လက္ ဖြင့္လွစ္ထားရွိကာ ပံုမွန္ ဆက္ဆံလ်က္ရွိသည့္အျပင္ ယခင္က သံရံုးမရွိခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံတြင္ သံရံုးအသစ္တရံုး တိုးခ်ဲ ့ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။
၈။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာျမန္မာသံုရံုးသည္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒကို တိက်စြာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမူႏွင့္အညီ လိုက္နာ က်င့္သံုးလ်က္ရွိသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မိမိ၏လြတ္လပ္မႈကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္လ်က္ မိမိ၏ျပည္တြင္းေရးတြင္ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္းမ်ားကိုလည္း ကုလသမဂၢ ပဋိဉာဥ္စာတမ္းႏွင့္အညီ လိုက္နာက်င့္သံုးလ်က္ရွိသည္။
၉။ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရး ပ်က္ျပားေစမႈကို ေရွာင္ရွားရန္ သံတမန္အခ်ိဳ႔၏ သံတမန္ က်င့္ဝတ္ ေဖါက္ဖ်က္မႈမ်ားကိုလည္း သေဘာထားႀကီးစြာျဖင့္ သံတမန္အမည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံအမည္မ်ားကို ထုတ္ေဖၚျခင္းမျပဳဘဲ မိမိတို႔ ျပည္တြင္းေရးတြင္ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ သံတမန္ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္အညီ သက္ဆိုင္ရာသံရံုးမ်ားကိုလည္း အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါသည္။ ယင္းသို႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း၊ အစိုးရအခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံေရးပ်က္ျပားေစမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယေန႔ထိ မည္သည့္ျပႆနာမွ် ေပၚေပါက္ေစခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ သံတမန္အခ်ိဳ႔၏ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ မိမိတို႔ အစိုးရအေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈကိုလည္း သေဘာထားႀကီးစြာထား၍ သံတမန္နည္းျဖင့္သာ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁ဝ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔(တပ္မေတာ္)သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ တာဝန္ကိုယူခဲ့သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ မျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရးတို႔ကို စြဲျမဲစြာ ကိုင္စြဲ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိပါသည္။ တဖက္တြင္လည္း လက္နက္စြဲကိုင္ ဆူပူေသာင္းက်န္း သူမ်ိဳးစံုကို တပ္မေတာ္သားမ်ား၏ အသက္၊ ေသြး၊ ေခြ်း ေျမာက္မ်ားစြာ ေပးလႉလ်က္ ထိုးစစ္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ေခ်မႈန္းခဲ့သည္မွာ အားလံုးပင္အသိျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္သျဖင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းသူ မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးနည္းအရ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးျခင္းကို လုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ သို႔ရာတြင္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္၍ အလင္းဝင္လာသူမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ လက္ခံၾကိဳဆို၍ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အဖြဲ႔အစည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံေရးအစိုးရ မဟုတ္သျဖင့္ မည္သည့္ လက္နက္ကိုင္ ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္မွ် ႏိုင္ငံေရးအရ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးျခင္းျပဳရန္ အေၾကာင္း မရွိေပ။
၁၁။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔(တပ္မေတာ္)သည္ ပါတီစံုဒီမိ္ုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္ရန္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး ေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပဌာန္းလ်က္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္လိုေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ထ္ို႔အျပင္ လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ပါတီစံု အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္ရန္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒကိုလည္း ျပ႒ာန္းေပးခဲ့သည္။
၁၂။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ပုဒ္မ(၃)တြင္ “လႊတ္ေတာ္ကို မဲဆႏၵရွင္နယ္မ်ားမွ ဤ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ေသာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႔စည္းရမည္။” ျပ႒ာန္းပါရွိသည္။ ယင္း ျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္အညီ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူဖြဲ႔စည္းျခင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔က ေဆာင္ရြက္ေပးမည္။ ထိုသို႔ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူရန္အတြက္ ပါတီစံုဒီမိ္ုကေရစီအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေဆာင္ရြက္ရန္ကိစၥမ်ားအား ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ကိုယ္စားလွယ္ အေရြးခံရသည့္ပါတီမ်ားႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အေရြးခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ေဆာင္ရြက္ရန္ကိစၥမ်ားကို ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ထားၾကရန္ အခါအားေလ်ာ္စြာ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖြဲ႔က ရွင္းလင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
၁၃။ ယေန႔ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေရး၊ အာဏာ လႊဲေျပာင္းေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စာေစာင္မ်ားထုတ္ေဝေနျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုေနျခင္း၊ ျပည္ပအသံလႊင့္ဌာနမ်ားမွ ေရွ႔ေဆာင္လမ္းျပလုပ္ျခင္း၊ ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္ျခင္း တရားမဝင္စာရြက္ စာတမ္းမ်ား ထုတ္ေဝျခင္း ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။
၁၄။ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္တြင္ ရွင္းလင္းေဖၚျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္ အာဏာ လႊဲေျပာင္းေရး ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ဥကၠ႒က တိုင္းမႉးမ်ား၊ တပ္မမႉးမ်ား၊ ျပည္ နယ္ႏွင့္ တုိင္း ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ ဥကၠ႒မ်ားအား အခါအားေလ်ာ္စြာ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ ညႊန္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမႉး(၁) အေနျဖင့္လည္း (၁၉၉ဝ) ျပည့္ႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၃ဝ)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ (၁ဝဝ)ႀကိမ္ေျမာက္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ တိတိလင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
၁၅။ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းတရပ္သည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တရပ္ေပၚေပါက္လာရံုျဖင့္ ဥပေဒျပဳမႈ အာဏာ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈအာဏာႏွင့္ တရားစီရင္မႈအာဏာဟူေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသံုးရပ္ကို အလိုအေလ်ာက္ မရရွိဘဲ အေျခခံဥပေဒ တရပ္အပၚ အေျချပဳ၍သာ ရယူႏိုုင္ေၾကာင္း အထူး ရွင္းလင္းရန္လိုမည္မဟုတ္ပါ။ (၁၉၄၇)ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ (၁၉၄၇)ခုႏွစ္ စက္တဘၤာလ(၂၄)ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္က လက္ခံ၍ ဥပေဒအျဖစ္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအေျခခံဥပေဒ အာဏာတည္ၿပီး အမွန္တကယ္ အက်ဳိးသက္ေရာက္သည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဝလြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ပိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာသည့္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ(၄)ရက္ေန႔တြင္မွ ျဖစ္သည္ကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ ထင္ရွွားစြာ ေတြ႔ႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံတခု၏ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတရပ္သည္ လြတ္လပ္ေရးမရမီ ေရးသားထားသည့္ဥပေဒႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးရသည့္ေနာက္မွ ေရးသားသည့္ ဥပေဒဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့ၾကသည့္ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ရၿပီးမွသာ တိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူ၍ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲၾကသည့္ အစဥ္အလာရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ တုိင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲၿပီးမွ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာခဲ့ရသည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ထိုအခ်ိန္က ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔ထံမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးကို အျမန္ရယူလိုေသာဆႏၵေၾကာင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းမွာ ထင္ရွားသည္။
၁၆။ (၁၉၇၄)ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကိုေလ့လာပါက လြတ္လက္ေရးရၿပီးေနာက္ ေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ဥပေဒျဖစ္သည္ကို မည္သူမွ်ျငင္းဆိုျခင္းျပဳႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
၁၇။ (၁၉၄၇) ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ လြတ္လပ္ေရးမရမည္ေရးဆြဲသည့္ဥပေဒ ျဖစ္ၿပီး(၁၉၇၄)ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးမွ ေရးဆြဲသည့္အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြာျခားခ်က္ကို အထူး သတိျပဳၾကရန္လိုသည္။
၁၈။ ပါတီစံုဒီမိုကရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ႔ၾကသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အမ်ားစု၏ ဆႏၵမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲေရးျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းတုိ႔၏သေဘာထား ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ သိရွိႏိုင္သည္။ (၁၉၄၇)ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲစဥ္က တိုင္းရင္းသားမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပင္လံုညီလာခံတြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း လူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္သာ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းခဲ့ၿပီး မြန္၊ ရခိုင္ စေသာ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္းမႈ မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရမည္္ျဖစ္သည္။ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏို္ိင္ငံေရးအရ ႏိုးၾကားလာေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အမ်ားအျပားရွိရာ ၄င္းတို႔၏ဆႏၵသေဘာမ်ားကို ညွိႏႈိင္းရယူၿပီး ခိုင္မာသည့္ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းရန္ အထူးလိုအပ္ေနေၾကာင္း ထင္ရွားေနသည္။
၁၉။ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔သည္ စစ္အစိုးရတရပ္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ မာရွယ္ေလာ ဥပေဒကို ကိုင္စြဲ က်င့္သံုးေနသည့္ အစိုးရျဖစ္သည္။ ထုိသို႔ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ေအာက္ပါအာဏာ သံုးရပ္ျဖင့္ က်င့္သံုးလ်က္ရွိသည္။
(က) ဥပေဒျပဳမႈအာဏာ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ကသာ က်င့္သံုးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
(ခ) စီမံခန္႔ခြဲမႈအာဏာ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ကသာ က်င့္သံုးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ယင္းအာဏာကို အစိုးရအဖြဲ႔ႏွင့္တကြ ျပည္နယ္/တိုင္း၊ ျမိဳ႕နယ္စု၊ ျမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ အုပ္စု ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ အဆင့္ဆင့္အား ခြဲေဝလ်က္ရွိသည္။ ယင္းသို႔ေဆာင္ရြက္ ေစျခင္းမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ေပၚေပါက္လာမည့္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ဌာနဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ကင္းရွင္းစြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ေလ့က်င့္ေဆာင္ရြက္ ေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
(ဂ) တရားစီရင္မႈအာဏာ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ကသာ က်င့္သံုးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပၚေပါက္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ အေလ့အက်င့္ရေစရန္ သာမန္ရာဇဝတ္မႈႏွင့္ တရားမမႈ စသည္မ်ားကို တရားရံုးအဆင့္ဆင့္ ဖြဲ႔စည္းၿပီး စစ္ေဆးစီရင္ေစလ်က္ရွိသည္။
၂ဝ။ ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔အေျခအေနတြင္ ျပည္သူမ်ားက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ အနာဂတ္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုေရးဆြဲရန္ တာဝန္ရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္သည္။
၂၁။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာရယူေရးအတြက္ ယာယီဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲ၍ အစိုးရဖြဲ႔စည္းျခင္းကို မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် လက္ခံမည္မဟုတ္သည့္အျပင္ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိေရာက္စြာ အေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵႏွင့္အညီ ခိုင္မာေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသစ္အရ ေပၚေပါက္လာမည့္ အစိုးရတရပ္ မဖြဲ႔စည္းမီ ၾကားကာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔(တပ္မေတာ္) အေနျဖင့္
(က) ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈမျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရးဟူသည့္ အေရးသံုးပါး။
(ခ) ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ ေၾကညာခ်က္အမွတ္(၁/၈၈)တြင္ပါရွိေသာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ နယ္ေျမ ေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္္မႈ လံုျခံဳေခ်ာေမြ႔ေစေရး၊ ျပည္သူမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ေခ်ာင္လည္ေစေရးႏွင့္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး စသည့္ တာဝန္ႀကီး(၄)ရပ္အနက္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးတာဝန္မွအပျဖစ္ေသာ လုပ္ငန္းတာဝန္ႀကီးသံုးရပ္ႏွင့္
(ဂ) ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးအားလံုး၏ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္လုပ္ငန္း တာဝန္မ်ားကို အေလးဂရုျပဳ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္သည္။
