ZOMI COMMUNITY CHURCH, CHICAGO

ZOMI COMMUNITY CHURCH, CHICAGO


(June 17-19, 2011)
- Rev. Dr. J.M. Ngul Khan Pau


Chicago O'Hare vanlengtual ah ZCC Chairman Pau Cin Lian tawh phone in kiho in ka ngakna mun ka hilh hi. Ama'n, “Ka mawtaw nong theihna dingin a mailamah “singlamteh” kikhai om hi, tua tawh hong en in,” hong cih ciangin mawtaw hong pai khempeuh singlamteh omna a om hiam ci-in ka lim et mahmah hi. Singlamteh in a kiciamteh mite i hihna leh singlamteh hangin i tunna ding a theiciante i hih lam ka phawk hi. I labu sunga, “Singlamteh in lam hong hilh,” cih bang lungsim sungah hong kilopah hi. Amau inn ah hong paipih vingvengin tawlngakna hun nuamtak ka ngah hi. Tua nitak kikhopna Pa Piang Mung te innah khangnote makaihna in kinei a, hun nuam mahmah hi.



Phatna la, “Huhpa hong pai khin ta” (The Comforter has come) cih tawh kikhopna kipan a, Topa in hih la tawh kei hong lawngin, “Kei hong pai khin zo ing, na kiangah tu'n zong ka om hi,” cih hong theisak hi. Ka khitui hong mualtuang a, ka lungsim sungah lungdamna tawh ka kidim hi. Hih la sungah ka lungsim hong lawng mahmah a dawng lina leh a sakkik hih bang hi:



Gen zawhloh itna siang, ka lei in bang ci-in

Gen zawhloh hehpihna, mi vakvai tung gen ding

Amah leh A meel tang, sungah ka om theih nang

Huhpa hong pai khin ta.

Huhpa hong pai khin ta, Huhpa hong pai khin ta,

Vantung Kha Siangtho pen, Pa'n piak ding hong ciam pen

Lungdam Thu zelsak un, mi omna ci tengah

Huhpa hong pai khin ta.



Hih la amau tawh ka hunzat tawpna ah zong ka sa kik uh hi. Tutungin hih la Topa in Chicago Zomi Community Church te adingin hong zang hi dingin ka ngaihsutna hong lian mahmah hi. Kei muhna leh lungsimah hong suak tam lo kong gelh hi.



1. Kigawmkhawm Pawlpi: Chicago ZCC Pawlpi a kipat zawh zong sawt nai lo, kum khat pha nailo hi cih leh a pawlpi mite mahmah zong khangno tamzaw ahih manin thalawphuai kasa hi. Zomi sung Pawlpi tuamtuam banah awkaih tuamtuam kigawmkhawm uh ahih manin pahtakhuai zong kasa hi. Atawp nitak kam vaikhakna ah, “Na kikholh kizopna uh hong nawngkaisak dingte panin na kikem mahmah un, i kikhopkhawm theih laiteng kizopna hoih cihna hi,” ka ci hi. Mundangah Zomite'n biakinn sapna (rent) tampipi a piak lai un, amau biakinn sap cih om se lo banah van om teng zong zat theih ding cih tawh suakta takin zang thei uh hi. Khangno pawlin bel kikhop zawh peuhpeuh ciangin biakinn sung hahsiang, zunbuk ekbuk siangsak tangtang uh hi. Tua siansak zong pawlpi siapa Lian Sian Mung in makai ahih manin ken sem man kha kei ning ci bangin nasep ding kituh keei uh hi. Khristian i hih lam leitung mite'n “i ki-itna panin” hong thei ding uh ahih leh i kipumkhatna lim ngaihsut mahmah dingin hoih kasa hi.



2. Mawtaw bawl, sammet: Chicago Zomite lakah mawtaw bawl mi bangzah hiam om uh a, siam mahmah uh hi ding hiven mi a zuan zong tam bilbel hih tuak hi. Mawtaw i gen leh Chicago Zomi te lakah mawtaw khat Lungdam Mawtaw cih bang zong om hi. Tua ciang sammet siam zong om in, sammet ziahziah uh hi. Sum ngahna ding bekbek hi loin lawm leh gual neihna, midangte adingin na hoih khat sep theihna suak hi. Mikang gamah siamna khat peuhpeuh nei leng tua mah nek leh tak zonna a kizang pen hipah hi. Laipilna nei lote adingin zong khut siamna khat peuhpeuh a neite adingin nuntakna lampi baih tuam hi. Nidangin Zomi te khat Bangkok ah Air Condition bawl siam om kici hi. Tuapa in air condition ging a zak ciangin a hoihlohna thei lian ci hi. Tua bangin siamna khat peuhpeuh hanciam ding kisam mahmah hi.



3. Sia Mung leh Pil Mung: Pastor Lian Sian Mung pen khangno hi a, Trinity International University ah Ph.D. Thuciam Lui (Old Testament) sin lai hi. A course work zo khinin tu'n research lam buaipih ding hi. Ama kiangah bang ci-in ZCC pastor sem kawm nahi hiam ka cih leh, ““Chicago Zomi te'n hih khuapi sungah Ph.D. hong sinin ahih hangin ka phattuampih kei uh hi,” hong cih khak ding uh ka tangthu ah ka deih kei hi. Tua hangin ka hih zawh zahzah tawh nasem dingin ka kipan hi,” ci hi. Amah Sia Mung, laisiam leh mi thanuam hi a, music zong siam ahih manin ZCC khangnote'n pastor bek a nei hi loin Music sia zong a nei ahi uh hi.



Secretary pa, Thang Pil Mung zong khangno lai, World Relief, Dupage zumah nasem hi. Ama sepna pen “refugee” huhna lam tawh kisai ahih manin Chicago khuapi a refugee tung Zomi te'n na noptuampih mahmah uh hi. Innluah ding, food-stamps, innsung vanzat ding, nek leh tak zonna, sep leh bawl a kipan green-card ngah dong amau zumin huh theihna nei uh hi. Topa in Zomi tampi Chicago khuapi ah tun nuam ahih manin Joseph mah bangin Pil Mung na sawl khol hi. Amah a pa Dr. Gin En Cin mah suunin i kikholh peuh mah leh lailam nasepna mah hong kikuppih tawntung hi. Zokam International Version vai zong bang zah hiam ka gen khawm uh hi.



4. Willis Tower: Chicago khuapi na hawh leh Willis Tower na mu ding hi. Hih innsang khaan 110 (stories) a sang hi a, America gam adingin innsang penpen ahi hi. May 3, 1973 kumin a lam kizo a, a kilamna USD 175 million bei hi. Kum 25 sung leitungah innsang penpen in kiciamteh a, tuhun ciangin leitung innsang penpente lakah a ngana hi. Huihpi in a mut ciangin hih innpi letmat (inches) 6 khawng awn thei hi. Innuai panin a tung kahtohna minute khat sungin pi 1,600 (feet) pai man hi. Kongvangneu (window) 16,100 om-in, office 107 om a, mawtaw 160 khawlna zong om hi. Hih tung panin khuahun hoih ni-in America gam state li Illinois, Indiana, Michigan leh Wisconsin kimu thei hi. Tg. Pil Mung in hih munah hong hawhpih a, a tung khaan 103 dong kahna leh khuadakna mi khat ciangin $ 17 kipia hi. Sky Deck kici in a tung panin pi li (four feet) kibehlapin limlang bek tawh kilam a, tua laiah i pai leh i nuaiah bang mah om nawn loin huihtung a pai mah kibang hi. Neu lai-in i kimawl ciangin tukpeng khawng van lamah a sang len ciangin “vangim nam” kici thei hi. Hih inn khaan 103na a pai khak mawk pen vangim kinam mahmah ding hi ci-in ka ngaihsun hi.



5. Moody Theological Seminary & Billy Graham Center: Sia Pil Mung mah tawh Moody Theological Seminary leh Moody Museum ah ka hawh uh hi. D.L. Moody banga Pasian mizat a om diam cih theih ding zah in ama nasepna Pasian Kha Siangtho in ompih tawntung hi. Ka lungsim hong lawng mahmah khat ahih leh Moody khedap bawl a nasem, a Nipi sangsiapa' itna leh deihsakna hangin April 21, 1858 in Honpa leh Topa na sang hi. Khedap bawl khat in hih bangin leitungah Pasian nasepna lian a neih theih leh ei zong kipia zo peuh leng Topa'n hong zang thei hi cih ka ngaihsun hi. Tuni in Moody Lai Siangtho sanginn panin a zo khia Pasian nasem leitung bupah kimu koikoi hi. Moody Radio phualpi zong hong etpih uh a, tuni in America leh Canada ah 500 station nei hi.



Billy Graham Center, Wheaton College huang sung zong ka va en uh hi. Hih mun na muh khak kei leh leitung evangelical vai ah Pasian nasepna a mu kha lo tawh na kibang ding hi. Khanlawhna tangthu, leitungbup gospel nasepna leh a diakin Billy Graham Evangelistic team a kipan ama nuntakna, innkuan tangthu cih bang kicing takin milim tawh et ding kikoih hi. Billy Graham zah a Pasian in mi honpi lakah a zat a om kik diam kici hi. Hi bangin leitungbup in a hamphatpih mi khat nuntakna bangzah takin manpha hiam! Amah a kigen ciangin sum leh pai thu-ah siangtho, numei tawh khualzin khop ding kikem mahmah bek hi loin vanlengtual dong numei khat tawh zin ngeilo hi. Leitungbup adingin sum leh pai tampi a zonsak hangin ama adingin a khasum bek mah tawh lungkim ding na kisin hi. America President Harry S. Truman, John F. Kennedy, Richard Nixon, Jimmy Carter, George Bush (senior leh junior), Bill Clinton te in President a sep ding kiciamna a lak ding ni un, amau mahmah in Billy Graham thungetsakna deihtuam vilvel in a sam uh hi. President Obama in zong Billy Graham kiang va hawh in thungetna kineisak cih thu thukizakna ah hong suak ngei hi. President hizahte lawm ahih hangin ama phattuamna ding zong loin Lungdamna Thu a kipulakna ding, a khanna ding bekbek na zong hi.



6. Hunzatna: June 17 nitakin Piang Mung te innah Khangnote adingin kikhopna kinei a, “Haksatna Palsuak Khangno” cih thulu zangin Moses tangthu ka gen hi. Khangnote'n thalawp takin thungai uh hi. Thudotna leh dawnna hun nuamtak kinei hi. June 18 nitak lam nai 3:00-5:30 sungin Makaite thusinna in kinei a, “David: Makai Lawhcing” (Samuel Masa 17) panin thusinna leh tua nitak 8:00-10:30 in Innkuan Nuam thulu zangin Late 127 sung ka gen hi. June 19 Pate ni in Pa leh a Tavuan cih Late 128 sung siksanin ka gen hi.



7. Nek leh taak: Nek leh dawn hong deihsak Upa Pau Cin Lian, Nu Ngaih Khan Lun, Pa Piang Mung, Pa Nang Khaw Hau, Pa Cin Khan Mung, Suan Khan Tuang leh a zi San Lunte tungah lungdamna lian mahmah hi. Mipi ading Zo ann lim mahmah vaimim leh bawngsa tawh Pa Hang Suan Mung te innkuan in hong vak phitphet hi. Nipi ni in ZCC Pawlpi in Kawl ann “Kyayen” mah tawh mipi hong vak leuleu uh hi. Lim kisa lua hiam nih vei khawng bek thuk ding ka cih li vei khawng ka thuk kik hi. Hih bangin i kinekngaih vanvan thupi kasa a, Zomi hih mah nuam hi ka ci hi.



Thukhupna: Nipini nitak kikhop tawp ciangin Pa Piang Mung te innah upa, khangno leh numei makaite'n hong tutpih uh a, kamkupna ka nei uh hi. ZCC mailam kalsuanzia ding holimna leh mailam ding bangci muh ka hiam cih hong dong uh hi. Kum kik ciangin amau tawh camp ni thum sung peuh mah zat khop theih ding a lunggulhna uh zong hong gen uh hi. Pasian in hong awi leh ka sepna uh Development Associates International in “Zomi Gamdang tungte” kiangah vai nei dingin kum kik ciangin kha nih sung USA ah zin ding hong ngaihsutpih uh hi. Kikholhna hun nuamtak ka zat khop zawh uh ciangin, “kum kik ciang” ci-in ka kikhen uh hi. //