အခမ္းအနားမႉး။ ။နံပါတ္(၄)အစီအစဥ္အရ ရွမ္းျပည္နယ္ဥကၠ႒ႀကီး၊ ဝန္ႀကီး သတိုးမဟာ သေရစည္သူ ေစာခြန္ခ်ိဳက ဖယ္ဒရယ္မူကို တင္ျပရန္ပါခင္ဗ်။
ၾသဘာသံမ်ား
ေစာခြန္ခ်ိဳ
ေလးစားအပ္တဲ့ သဘာပတိႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ခင္ဗ်ား။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ား ခင္ဗ်ား။ ျပည္နယ္ေပါင္းစံုမွ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားနဲ႔ ျပည္မ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ဤႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ ‘ျပည္နယ္မ်ား ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႔’ ကိုယ္စား စကားေျပာၾကားခြင့္ရရွိတဲ့အတြက္ မ်ားစြာ ေက်းဇူးတင္ ဝမ္းေျမာက္လွပါတယ္။ အခုလို စံုစံုညီညီ စုေဝးၾကၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္မ်ားညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႔က တင္ျပထားၿပီးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုမူကိစၥကို ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းၾကဖို႔အတြက္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႀကီး ေပၚေပါက္လာရတာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔အလြန္ဘဲ ဝမ္းသာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္မ်ားညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႔ကိုယ္စား ျပည္ေထာင္စုမူ တင္ျပရန္ တာဝန္ေပးအပ္တဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တင္ျပ ေျပာဆိုမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို နားဆင္ၾကရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအားလံုးဟာ မိသားစုစိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ယေန႔ ေပၚေပါက္ေနတဲ့ ျပည္နယ္မ်ား ျပႆနာကို အထူးစဥ္းစား ေဝဖန္ၾကေစလိုပါတယ္။
က်ေနာ္မ်ားကလည္း ျပည္မရွိ ေနာင္ေတာ္ႀကီးမ်ားကို ရွင္းလင္းတင္ျပၾကတဲ့အခါ စိတ္ရွည္လက္ရွည္နဲ႔ မိမိၾကံဳေတြ႔ေနတဲ့ ၾကံဳေတြ႔ေနရပံုေတြကို တင္ျပၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။ ျပည္နယ္မ်ားရဲျပႆနာကို စဥ္းစားၾကတဲ့အခါမွာလည္း ‘ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ညီၫြတ္ေရး’ ဆိုတဲ့ အေျခခံမူအေပၚမွာတည္ၿပီး စဥ္းစားၾကပါရန္ ေတာင္းပန္လိုပါတယ္။
ပထမဦးစြာ တင္ျပအစီရင္ခံလိုတာက ‘လက္ရွိျပည္ေထာင္စုႀကီး ျဖစ္ေပၚလာပံု’ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု အေၾကာင္း စဥ္းစားလိုက္တိုင္း ျပည္ေထာင္စုသားတိုင္း မေမ့သင့္မေမ့ထိုက္တဲ့အခ်က္ဟာျဖင့္ (၁၉၄၇)ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလတြင္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ‘ပင္လံုညီလာခံႀကီး’ ပင္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ ပင္လံုညီလာခံႀကီးဟာ ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ေပါက္ဖြားလာေစရန္ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့တဲ့ ညီလာခံႀကီးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုသားေတြအေပၚ အႏွစ္ႏွစ္အလလ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ကေနၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ျပည္မ ေခါင္းေဆာင္မ်ားတို႔က ညွိႏိႈင္း ေအာင္ျမင္လို႔ အခုလို လြတ္လပ္တဲ့ျပည္ေထာင္စုတခု ကမၻာ့တိုင္းျပည္မ်ားထဲမွာ ေပၚလြင္လာတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ပင္လံု ညီလာခံႀကီးဟာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့တဲ့ ညီလာခံႀကီး ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီပင္လံုညီလာခံႀကီးမွာ ဘာေတြညွိႏိႈင္းခဲ့ၾကၿပီး၊ ဘာေတြ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၾကသလဲ ဆိုတာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေဖာ္ျပရမယ္ဆိုရင္ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုတဲ့အခါ ညီၫြတ္တဲ့အားဟာ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ ျပည္မနဲ႔ က်န္တဲ့ ျပည္နယ္မ်ားဟာ ျပည္နယ္မ်ားအား တူညီေအာင္ညွိႏိႈင္းၿပီး ညီၫြတ္ေရးတည္ေဆာက္ရမယ္၊ တည္ေဆာက္ရမွာမို႔ (၁)တန္းတူညီမွ်အခြင့္ အေရးရွိျခင္း၊ (၂)ေတာင္တန္းသားေဒသမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိျခင္း၊ (၃)လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ႏုိင္ျခင္း စတဲ့ အေျခခံ(၃)ရပ္အေပၚ အဓိကထားၿပီး ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအေျခခံ(၃)ရပ္ကို သေဘာတူခဲ့တဲ့အတြက္ ကမၻာေက်ာ္ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆို ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ျပည္နယ္မ်ားနဲ႔ ျပည္မဟာ တစိတ္ထဲ တဝမ္းထဲရွိေၾကာင္း ျပသႏိုင္ခဲ့လို႔ဘဲ အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို လက္လႊတ္ လိုက္ရပါတယ္။
ပင္လံုညီလာခံႀကီးမွာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ Mr. Reese William ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ျပည္မ/ျပည္နယ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါဝင္တဲ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မတီမွာ အထက္ပါ အေျခခံမူ(၃)ရပ္အတိုင္း ျပည္မနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တညီတၫြတ္တည္းလည္း သက္ေသခံခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို တညီတၫြတ္တည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ နယ္ခ်ဲ႕သမားရဲ႕ ေသြးခြဲေရးလုပ္ငန္းဟာ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕လြတ္လပ္ေရးကို အျမန္ဆံုး ကမၻာသို႔ ေၾကညာလာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
(၁၉၄၇)ခုႏွစ္ ေမလမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ဖဆပလ ပဏာမျပင္ဆင္မႈ ညီလာခံမွာလည္းဘဲ လူမ်ိဳးစုတိုင္း တန္းတူရရွိေရးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုမွာလည္း အဲဒီတန္းတူေရးအေပၚ အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ျဖစ္ဖို႔ လမ္းစဥ္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒႀကီး ေရးဆြဲၾကဖို႔ဆိုၿပီး တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္မေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္ ေတာ္မ်ားနဲ႔ ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဝိုင္းဝန္းစဥ္းစားၾကတဲ့အခါ အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ လမ္းၫႊန္(၇)ခ်က္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို ေဖာ္ျပခြင့္ေပးေစလိုပါတယ္။
အဲဒါက ဘာေတြလဲဆိုရင္
၁။ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာပိုင္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒျဖစ္ေစရမယ္၊
၂။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ အျပည့္အစံုရွိေသာ ျပည္နယ္မ်ား ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းေစရမယ္၊
၃။ အာဏာမ်ားဟာ တိုင္းသူျပည္သားေတြဆီက ဆင္းသက္လာေစရမယ္၊
၄။ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးတို႔မွာ အယုတ္-အလတ္-အျမတ္မေရြး တန္းတူညီမွ်မႈရွိေစရမယ္၊
၅။ လူနည္းစုကို အကာအကြယ္ျပဳေစရမယ္၊
၆။ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တန္႔ခိုင္ျမဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ စိုးမိုးေရးဆိုတာကို ဥပေဒအရ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ ရွိေစရမယ္။
၇။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္း လိုက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ၾကိဳးစားၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆက္ဆံေရးကို ေရွ႔ရႈေစရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိကအေျခခံ(၇)ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအေျခခံမ်ားကို အုတ္ျမစ္ခ်ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုသမတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲၾကရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက လမ္းၫႊန္ျပသခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားအားလံုး အသိဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္အခါမွာ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကလည္း ရႈတ္ေထြးၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ ေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ တျပည္လံုး ယူၾကံဳးမရ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ေလေတာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းမႈမွာ စိတ္မခ်မ္းသာစရာေတြျဖစ္လာတာေၾကာင့္မို႔ ကိုယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕အေျခကို တိုင္းတပါးက ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ၾကရမွာဘဲဆိုၿပီး ခပ္ျမန္ျမန္နဲ႔ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ အေျခခံဥပေဒကို အျငင္းပြားမႈမထားဘဲ အလ်င္စလို လက္ခံလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လံုညီလာခံႀကီးက အစျပဳၿပီး အဆင့္ဆင့္ေတာင္းဆိုလာၾကလို႔ လြတ္လပ္ေရးေတာ့ လက္ဝယ္ရရွိၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္လို႔ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပင္လံုညီလာခံႀကီးရဲ႕အႏွစ္သာရ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ခ်မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ လမ္းၫႊန္နဲ႔ ကိုက္ညီတယ္/မကိုက္ညီဘူးဆိုတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေလွ်ာက္လာခဲ့တဲ့(၁၄)ႏွစ္ေက်ာ္ခရီးအေပၚ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ျပည္နယ္မ်ားရဲ႕ လက္ရွိခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေယဘူယ် သေဘာအားျဖင့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပပါရေစ။ ျပည္နယ္မ်ား၏ လက္ရွိအေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔က တင္ျပမွသာ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္ၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားအားလံုးဟာ ပိုမိုျပည့္စံုစြာ စဥ္းစား ေဝဖန္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ျပည္နယ္မ်ားနဲ႔ ျပည္နယ္မရရွိေသးတဲ့ လူမ်ိဳးစုေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာမ်ားဟာ လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီဖက္ကာလမွာ မိမိကံၾကမၼာ မိမိတို႔ဖန္တီးရမယ္ဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ေတြ ျပည့္ျပည့္ဝဝ မခံစားရေသးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလိုက္လို႔ က်ေနာ္တို႔အေပၚ ဘယ္လိုမွ အထင္မလြဲေစခ်င္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဟာ ျပည္နယ္မ်ားကိုယ္စား ရိုးရိုးသားသားအေနနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြ ခံစားေနရတာဟာျဖင့္ ဘာေတြလဲဆိုတာ ေဖာ္ျပဖို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္နယ္ေတြအားလံုး ယံုၾကည္ကိုးစားခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရေတာ့မယ္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးရင္ျဖင့္ ဒို႔တေတြဟာ မိမိကံၾကမၼာ မိမိဖန္တီးၿပီး တိုးတက္ေသာ ျပည္နယ္မ်ား ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ႏုိင္ေတာ့မယ္၊ တိုးတက္တဲ့ ျပည္နယ္ေတြ ေပါင္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္လာေတာ့မယ္ ဆိုတာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္သားေတြ၊ လူမ်ိဳးစုမ်ားအားလံုး အားလံုးေတြရဲ႕ ဝမ္းထဲ ကိန္းေအာင္းၿပီး အေမွ်ာ္လင့္ႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လြတ္လပ္ေရးေခတ္(၁၄)ႏွစ္ခရီး ျပည္မက ေနာင္ေတာ္ေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔ ေလွ်ာက္လာတဲ့အခါ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ေတြဟာ အျပည့္အဝ မရွိမွန္း သိလာခဲ့ရပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးကို အစြမ္းကုန္ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း သိသာခံစားေနရပါတယ္။ ဒီလို ေမြးဖြားရာ ဗီဇပါလာတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းႏုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ မခံစားလာရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးဟာ က်ေနာ္တို႔ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ ကိုယ္စားျပဳလာတာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ျပည္မလို႔ေခၚတဲ့ ဗမာျပည္ေဒသေတြကို အဓိက ကိုယ္စားျပဳလာတာ ေတြ႔ျမင္လာၾကရပါတယ္။
ျပည္နယ္မ်ားကေတာ့ ျပည္မနဲ႔ ညီမွ်မႈမရွိတဲ့အတြက္ စြမ္းအားရွိသေလာက္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ခြင့္မရွိခဲ့လို႔ တိုးတက္ သင့္သေလာက္ မတိုးတက္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီလို ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုရယ္လို႔ စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းၾကတဲ့အခါ ျပည္နယ္ရသင့္ ရထိုက္တဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ားကို ျပည္နယ္အဂၤါနဲ႔အညီ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္လူထုအတြက္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္လူထုအတြက္ ကယားျပည္နယ္ရွိၾကသလို ျပည္မလူထုအတြက္လည္း ျပည္နယ္တနယ္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ တန္းတူညီတူ အေျခခံအေပၚ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း မရွိခဲ့လို႔ဘဲလို႔ဆိုတာ သက္ေသျပေနပါတယ္။
ပင္လံုညီလာခံရဲ႕အႏွစ္သာရ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို အဓိကထားၿပီး တန္းတူညီတူ ဖြဲ႔စည္းစုေပါင္းရန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာၾကရင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဟာ ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့အစိုးရဘဲ ျဖစ္လာရမွာပါဘဲ။ အခုေတာ့ ျပည္မလူထုအတြက္ ျပည္နယ္တနယ္ ဖြဲ႔စည္းေရးမၾကိဳးစားဘဲ ျပည္မအျဖစ္ဆိုၿပီး ထားေလေတာ့ ျပည္မရဲ႕အခြင့္အာဏာနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕အခြင့္အာဏာ ေရာေထြးစုေပါင္းၿပီး စိုးမိုး အုပ္ခ်ဳပ္လာေတာ့ကာ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္က ေလွ်ာက်လာၿပီး တျပည္ေထာင္ စိုးမိုးမႈစနစ္သို႔ တေရြ႕ေရြ႕ကူးေျပာင္းလာတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ သည္အေၾကာင္းအရာေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္မ်ားဟာ တေန႔တျခား တာဝန္ရွိတဲ့ျပည္မက ျပည္မအစိုးရ အေပၚမွာ သံသယရွိရွိလာပါတယ္။ ဒီသံသယေတြဟာ ထုနဲ႔ဒယ္နဲ႔ ဝင္ဝင္လာလို႔ ကေန႔ျပည္နယ္မ်ားဟာ ျပည္မအေပၚ မေက်မနပ္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္လာၾကရပါတယ္။ ကေန႔ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုပံုသ႑ာန္ဟာ ျပည္နယ္မ်ားရဲ႕ အမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရး တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ့္ပံုစံမ်ိဳး၊ ညီမွ်ေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္မ်ိဳး မဟုတ္ေၾကာင္း ကိုလည္း ေတြ႔ ျမင္လာခဲ့ၾကရပါတယ္။
အခုလို က်ေနာ္တင္ျပအစီရင္ခံလိုက္ေတာ့ ျပည္မတာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားက က်ေနာ့္အေပၚ တမ်ိဳးထင္ေယာင္ထင္မွာ ရွိခ်င္ရွိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပတဲ့ ကေန႔ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ မိသားစုစိတ္ဓါတ္၊ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္နဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားျပႆနာကို အျပန္အလွန္ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကမွာမို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရိုးရိုးသားသားနဲ႔ ဆက္လက္ တင္ျပပါရေစ။
တတိယအခ်က္ကေတာ့ အထက္က က်ေနာ္အစီရင္ခံခဲ့သလို ဟုတ္/မဟုတ္ ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္ရင္၊ လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ နိဒါန္း ႏွင့္ အဲဒီနိဒါန္းတို႔ကို အေျချပဳၿပီး ေရးဆြဲျပဌာန္းထားတဲ့ ေနာက္အပိုဒ္ေတြ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ၿပီး စီစစ္လိုက္ပါရင္၊ ေရွ႕နဲ႔ေနာက္ မကိုက္ညီတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီ အခ်က္အလက္ေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္ အထူးမေဖာ္ျပလိုေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ့္ထက္ ဥပေဒ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပိုမိုသိရွိ နားလည္ေတာ္မူၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလို ဥပေဒနိဒါန္းမွာ တရားမွ်တျခင္း၊ ညီမွ်ျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတဲ့ ေလာကပါလ တရားေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပဌာန္းထားလင့္ကစား ေနာက္အပိုဒ္ေတြမွာ ဒီတရားေတြရဲ႕အေျခခံကို ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အထူးဝမ္းနည္းစရာ တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပင္းျပျပ ေပၚေပါက္လာရတာလည္း ဒီအေၾကာင္းရင္း ေၾကာင့္ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒထဲက အေၾကာင္းျပခ်က္တခ်က္အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပရမယ္ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ(၂၂၂)အရ ျပည္မဟာ တျခား ျပည္နယ္မ်ား နည္းတူ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္တခု ျဖစ္ေပမယ့္ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ(၈)အရ အျခားေသာ ျပည္နယ္မ်ား အေပၚမွာ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ စိုးမိုးအာဏာလႊမ္းလာလို႔ ျပည္နယ္မ်ားဟာ တကယ္ပဲ မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အမွန္မွာ အဲဒီပုဒ္မရဲ႕ အႏွစ္သာရဟာ ျပည္မဟာ ျပည္နယ္တနယ္အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္တခုျဖစ္သင့္ေပမယ့္ ျပည္မဟာ ျပည္ေထာင္စုအာဏာမ်ား လက္ဝယ္ရရွိၿပီး အဲဒီ အာဏာေတြနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားအေပၚမွာ စိုးမိုး လႊမ္းျခံဳ လာတယ္လို႔ ျပည္နယ္မ်ားက ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က ေနာက္ဆံုး စတုတၳအခ်က္အေနနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားရဲ႕ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ရန္တာဝန္ရွိသည္ႏွင့္အညီ က်ေနာ္တို႔ လိုလားေတာင့္တတဲ့ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုပံုစံဟာ ျပည္နယ္တိုင္းဟာ တန္းတူညီတူအခြင့္အေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္အေပၚအေျချပဳတဲ့ ျပည္ေထာင္စုပံုစံစနစ္မ်ိဳး ဖြဲ႔စည္းေရးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို တန္းတူညီတူ အေပၚ ဖြဲ႔စည္းေရးကို အေျခခံတဲ့အခါမွာ ရသင့္ေသာေဒသမ်ားကို ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းေပးၿပီး ျပည္မအတြက္လည္း ျပည္နယ္တနယ္ ဖြဲ႔စည္းမွသာ တန္းတူေရးအေျခခံဟာ အေကာင္အထည္ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္မ်ား ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႔ ကိုယ္စား က်ေနာ္တို႔လိုလားေသာ ျပည္ေထာင္စုနစ္ဖြဲ႔စည္းပံု ပံုသ႑ာန္ကို တင္ျပအစီရင္ခံရပါရင္ -
၁။ ျပည္မကို ျပည္နယ္တနယ္ဖြဲ႔စည္းေရး၊
၂။ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ အာဏာအတူေပးေရး၊
၃။ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္သို႔ ျပည္နယ္တိုင္းျပည္နယ္တိုင္း တူညီေသာကိုယ္စားလွယ္မ်ား လႊတ္ေပးေရး၊
၄။ ျပည္နယ္မ်ားက မိမိဆႏၵအေလ်ာက္ လႊဲအပ္ေသာအာဏာမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုဗဟိုအစိုးရသို႔ ကန္႔သတ္ေပး၍ က်န္အာဏာမ်ားကို ျပည္နယ္မ်ားတြင္ထားရွိေရး ဆိုတဲ့အေျခခံအေပၚ ျပည္နယ္မ်ားညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႔ကတင္ျပထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ပံုစံ အတိုင္း အေျခခံဥပေဒမ်ိဳး ျပင္ဆင္ေစျခင္းပါဘဲ။
ေလးစားအပ္ေသာ သဘာပတိႀကီးနဲ႔တကြ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ား၊ ျပည္မႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေခါင္းေဆာင္ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ယခုက်ေနာ္တင္ျပထားတဲ့ အဓိကအခ်က္ႀကီး (၄)ခ်က္ျဖစ္တဲ့
(၁) ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေပၚလာပံု၊
(၂) ျပည္နယ္မ်ား လက္ရွိအေျခအေန၊
(၃) လက္ရွိဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ၊
(၄) ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းေရး၊
ဆိုတာေတြကို အေလးအနက္ စဥ္းစားေဝဖန္ပိုင္းျခားၿပီး က်ေနာ္တို႔ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ မိသားစုစိတ္ဓါတ္နဲ႔ ၾကည့္ၿပီး ေျပလည္တဲ့အထိ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြး ေျဖရွင္းၾကေစလိုပါတယ္။
(၁၄)ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ၾကံဳေတြ႔ခံစားလာခဲ့ရတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္မ်ားရဲ႕အေျခအေနေတြကိုလည္း သိေစလိုပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အခုလို ျပည္နယ္မ်ားညီၫြတ္ေရး အဖြဲ႔ကိုယ္စား တင္ျပခြင့္ရရွိတာကိုလည္း အထူးဘဲေက်းဇူးတင္ ဝမ္းေျမာက္လွပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ရဲ႕တင္ျပခ်က္ဟာ လြတ္လပ္ေရး(၁၄)ႏွစ္တာလမ္းခရီးရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားအရ ဒီေန႔ ေလ်ာ့လ်ဲေနတဲ့ အမ်ိဳးသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို ျပည္လည္ခိုင္မာစြာ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အထက္ပါမူ အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွသာ ျဖစ္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မယ္လို႔ အေလးအနက္ယံုၾကည္ၿပီး တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အခုလို က်ေနာ္မ်ားမိသားတစု မိသားစုစံုလင္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႀကီး ထေျမာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကို အထူးေက်းဇူးတင္ ဝမ္းေျမာက္ေၾကာင္းေျပာျပရင္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ ျပႆနာကိုလည္းဘဲ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ၾကပါရန္ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ေမတၱာရပ္ခံ၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခိုင္ျမဲပါေစဟု ဆုေတာင္းရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ။
ၾသဘာသံမ်ား